Op deze warme zomeravond waren velen naar het KAdEcafé gekomen om het herdenkingsjaar 150 jaar afschaffing Slavernij te luisteren en vragen te stellen over een onderbelicht deel van het slavernijverleden van Nederland. Gerrit Sepers, voorzitter van de werkgroep Amnesty Amersfoort lichtte toe waarom gekozen is voor deze insteek. “Het zit niet in ons collectief geheugen. In de 19e eeuw is er wel een mijlpaal bereikt bij de afschaffing van de slavernij. Maar heeft de Nederlandse regering zich daar wel aangehouden? De afschaffing is een eerste stap geweest van een langdurig proces. Of moeten we vaststellen dat slavernij van alle tijden is, en zal blijven? En als we naar het heden kijken neemt de Nederlandse overheid wel voldoende maatregelen om de moderne slavernij tegen te gaan? Dus interessante en prikkelende vragen die zeker aan bod zullen komen”. Wethouder Micheline Paffen- Zeenni benadrukte in haar openingswoord dat Amersfoort een inclusieve stad is, waar we gelijkwaardig met elkaar om gaan. Waar we met elkaar de verbinding zoeken.

“In den beginne was er niets. Of beter gezegd, er was stilte en daar dan een heleboel van. Die stilte ging over het slavernijverleden. In Nederland kraaide daar nauwelijks een haan naar. In het publieke debat ging het er weinig over en ook historici lieten het onderwerp liever links liggen.” Met deze woorden begon Niels Mathijssen zijn lezing over de omgang met het slavernijverleden in Nederland. Hij liet ons met aansprekende voorbeelden zien dat in tegenstelling wat mensen denken, Nederland nooit ‘wit’ is geweest. De ontwikkelingen van de ‘stilte’ naar de jaarlijkse herdenking en viering van de afschaffing van de slavernij was en is een lange weg.

Reggie Baay vervolgde met zijn lezing ‘de Slavernij en slavenhandel in de Oost. Een onderbelichte geschiedenis’. In de ‘Oost’ het Indische Oceaangebied waren tussen de 660.000 tot 1.135.000 slaafgemaakten dit in vergelijk met de “West” (het Atlantische Oceaangebied) 550.000.

Na de formele afschaffing van de slavernij werden de tot slaafgemaakten contractarbeiders en bleven dus bezit van de ‘witte’ mannen met gruwelijke werkomstandigheden. De wijze waarop mensen te koop werden aangeboden (zie pamflet) blijft schokkend. Waarom is het verhaal van de Oost zo onbekend? Het ging om de specerijhandel, regionaal, slavernij was één vorm van dwangarbeid, het verleden is in tegenstelling tot de slavenhandel in de West, niet of nauwelijks doorgegeven.

Na de pauze vele vragen voor de sprekers, veel dank. Amnesty Amersfoort nodigt beiden graag nog eens uit om aan dit onderwerp een vervolg te geven.